Σκύλος: ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου και, πιθανότατα, και της Φύσης. Τουλάχιστον δύο οργανώσεις - μία βρετανική και μια αμερικανική- εκπαιδεύουν τα πανέξυπνα τετράποδα με σκοπό να τα χρησιμοποιήσουν στον αγώνα για τη διατήρηση απειλούμενων ειδών.
Με τον ίδιο τρόπο που η ισχυρή όσφρησή τους μπορεί να αξιοποιηθεί για την ανίχνευση ναρκωτικών ή εκρηκτικών, έτσι μπορεί να χρησιμοποιηθεί με σκοπό την προστασία ζώων ή ακόμη και για τον εντοπισμό σπάνιων ειδών.
«Σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις, η όσφρηση των σκύλων είναι 100.000 φορές πιο ευαίσθητη από τη δική μας», λέει η Λουίζ Ουίλσον, διευθύντρια της βρετανικής Conservation Dogs. «Συνεπώς, οι σκύλοι που εντοπίζουν ζώα ακολουθώντας τη μυρωδιά π.χ. των περιττωμάτων τους, έχουν μεγαλύτερη επιτυχία σε σχέση με ομάδες ανθρώπων που χρησιμοποιούν την όρασή τους. Έρευνες έχουν δείξει ότι οι σκύλοι είναι κατά τουλάχιστον 96% πιο αποτελεσματικοί».
Πέρυσι, το WWF χρησιμοποίησε για πρώτη φορά τέτοιους σκύλους κατά τη διάρκεια αποστολής στην Καμπότζη, με στόχο τον εντοπισμό σπάνιων τίγρεων στην περιοχή του ποταμού Μεκόνγκ. Οι σκύλοι είχαν εκπαιδευτεί στο πλαίσιο προγράμματος του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον να αναγνωρίζουν τη μυρωδιά των περιττωμάτων της τίγρης που κινδυνεύει με αφανισμό.
Η αμερικανική Working Dogs for Conservation υποστηρίζει ότι οι περισσότεροι από τους σκύλους που εκπαιδεύει, είτε διασώθηκαν και οι ίδιοι είτε προέρχονται από καταφύγια. «Δίνουμε δουλειά και μια δεύτερη ευκαιρία σε αυτούς τους υπερ-ενεργητικούς σκύλους, οι οποίοι κινδυνεύουν με ευθανασία επειδή είναι πολύ δύσκολο να βρεθεί άλλο σπίτι να τους φιλοξενήσει», αναφέρει η ΜΚΟ στην ιστοσελίδα της.
Τα τετράποδα χρησιμοποιούνται σε αποστολές εντοπισμού σπάνιων ειδών, καλύπτοντας «μεγάλες περιοχές χωρίς να διαταράσσουν την άγρια ζωή, να ενοχλούν τα κοπάδια ή τα οικόσιτα ζώα και χωρίς να κυνηγούν ζώα ή να αλλάζουν συμπεριφορά, κάτι που θα μπορούσε να επηρεάσει τα αποτελέσματα των μελετών μας».
Με τη βοήθεια των σκύλων, η Conservation Dogs αναλαμβάνει επίσης αποστολές εντοπισμού ειδών - εισβολέων, δηλαδή ειδών, τα οποία ζουν και αναπαράγονται σε ξένα οικοσυστήματα, υπονομεύοντάς τα, με απώτερο στόχο την εξολόθρευσή τους.
Οι εκπαιδευτές λένε ότι οι ιδανικές ράτσες σκύλων για τέτοιες αποστολές είναι τα λαμπραντόρ και τα σπρίνγκερ σπάνιελ. Η εκπαίδευσή τους διαρκεί περίπου 6 - 12 εβδομάδες, συνήθως με τη χρήση περιττωμάτων που συλλέγονται από ζωολογικούς κήπους. Οι σκύλοι εκτίθενται στην οσμή των δειγμάτων και, κάθε φορά που την ανιχνεύουν, επιβραβεύονται. Ανάλογα με το περιβάλλον και με τις αντοχές του, ο σκύλος μπορεί να εργαστεί από έξι έως οκτώ ώρες με τακτικά διαλείμματα, αναγνωρίζοντας μυρωδιές από απόσταση ακόμη και 100 μέτρων.
