Η Διεθνής Αμνηστία είναι ένα παγκόσμια ανεξάρτητη οργάνωση που αποσκοπεί στον σεβασμό των διεθνών συμβάσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως αυτά διατυπώθηκαν στην Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου που υιοθετήθηκε από τον ΟΗΕ στις 10 Δεκεμβρίου 1948.
Η Διεθνής Αμνηστία είναι ανεξάρτητη, μη κυβερνητική διεθνής οργάνωση, τα έσοδα της οποίας προέρχονται μόνο από τις συνδρομές των μελών της, τις δωρεές του κοινού και την πώληση εντύπων.
Έχει συμβουλευτικό ρόλο στον ΟΗΕ, στο Συμβούλιο της Ευρώπης, στον Οργανισμό Αμερικανικών Κρατών και στον Οργανισμό Αφρικανικής Ενότητας. Ιδρύθηκε το 1961 στο Λονδίνο, όπου και εδρεύει, από τον δικηγόρο Πίτερ Μπένενσο, με αφορμή μία επιστολή του-έκκληση για τους ξεχασμένους κρατουμένους.
Τα μέλη της υπερβαίνουν το 2.200.000, ενώ διαθέτει γραφεία σε περισσότερες από 150 χώρες. Οργανωμένα εθνικά τμήματα λειτουργούν σε 48 χώρες· στις υπόλοιπες υφίστανται περισσότερες από 6.000 εθελοντικές ομάδες. Το ελληνικό τμήμα της Διεθνής Αμνηστίας ιδρύθηκε το 1976 (πρώτη πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου υπήρξε η Αμαλία Φλέμιγκ), λειτουργεί ως σωματείο μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και ο κοινωφελής του σκοπός έχει αναγνωριστεί με υπουργικές αποφάσεις. Αριθμεί πάνω από 4.000 μέλη, οργανωμένα σε δεκάδες ομάδες.
Οι σκοποί του εστιάζονται στην υπεράσπιση θεμελιωδών ελευθεριών, όπως είναι η άμεση και χωρίς όρους απελευθέρωση των κρατουμένων συνείδησης, οι έντιμες δίκες των πολιτικών κρατουμένων μέσα σε εύλογο χρόνο, η κατάργηση των βασανιστηρίων και κάθε σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας, ο τερματισμός των εξαφανίσεων,των εξωδικαστικών εκτελέσεων και των πολιτικών δολοφονιών.
Επιπλέον, η οργάνωση αγωνίζεται για:
α) τους πρόσφυγες και την προστασία που η διεθνής κοινότητα έχει δεσμευθεί να τους παρέχει,
β) τις γυναίκες και τα παιδιά, γ) εναντίον των παραβιάσεων που γίνονται από ένοπλες πολιτικές ομάδες (βασανιστήρια, κράτηση ομήρων, παράνομες δολοφονίες).
Τέλος, αντιτίθεται στην παραγωγή, χρήση ή διακίνηση φονικών όπλων κλπ. Η δράση της Διεθνής Αμνηστίας συνίσταται, κυρίως, στη μαζική αποστολή επιστολών, τηλεγραφημάτων, καρτών, φαξ, e-mail κλπ. στις κυβερνήσεις που παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Τέλος, η προσφορά και η συμβολή της στην προαγωγή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχει αναγνωριστεί από την παγκόσμια κοινότητα. Τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ ειρήνης (1977), το βραβείο Αριστοτέλης του ιδρύματος Ωνάση (1987), το βραβείο των Ηνωμένων Εθνών κ.ά
Κυρίαρχα όργανα της Διεθνούς Αμνηστίας είναι:
Η Διεθνής Γενική Συνέλευση, που συγκαλείται τουλάχιστον ανά διετία
Η Διεθνής Εκτελεστική Επιτροπή και
Η Διεθνής Γραμματεία, της οποίας προΐσταται ο Γενικός Γραμματέας της Οργάνωσης
Η Διεθνής Αμνηστία είναι ανεξάρτητη, μη κυβερνητική διεθνής οργάνωση, τα έσοδα της οποίας προέρχονται μόνο από τις συνδρομές των μελών της, τις δωρεές του κοινού και την πώληση εντύπων.
Έχει συμβουλευτικό ρόλο στον ΟΗΕ, στο Συμβούλιο της Ευρώπης, στον Οργανισμό Αμερικανικών Κρατών και στον Οργανισμό Αφρικανικής Ενότητας. Ιδρύθηκε το 1961 στο Λονδίνο, όπου και εδρεύει, από τον δικηγόρο Πίτερ Μπένενσο, με αφορμή μία επιστολή του-έκκληση για τους ξεχασμένους κρατουμένους.
Τα μέλη της υπερβαίνουν το 2.200.000, ενώ διαθέτει γραφεία σε περισσότερες από 150 χώρες. Οργανωμένα εθνικά τμήματα λειτουργούν σε 48 χώρες· στις υπόλοιπες υφίστανται περισσότερες από 6.000 εθελοντικές ομάδες. Το ελληνικό τμήμα της Διεθνής Αμνηστίας ιδρύθηκε το 1976 (πρώτη πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου υπήρξε η Αμαλία Φλέμιγκ), λειτουργεί ως σωματείο μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και ο κοινωφελής του σκοπός έχει αναγνωριστεί με υπουργικές αποφάσεις. Αριθμεί πάνω από 4.000 μέλη, οργανωμένα σε δεκάδες ομάδες.
Οι σκοποί του εστιάζονται στην υπεράσπιση θεμελιωδών ελευθεριών, όπως είναι η άμεση και χωρίς όρους απελευθέρωση των κρατουμένων συνείδησης, οι έντιμες δίκες των πολιτικών κρατουμένων μέσα σε εύλογο χρόνο, η κατάργηση των βασανιστηρίων και κάθε σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας, ο τερματισμός των εξαφανίσεων,των εξωδικαστικών εκτελέσεων και των πολιτικών δολοφονιών.
Επιπλέον, η οργάνωση αγωνίζεται για:
α) τους πρόσφυγες και την προστασία που η διεθνής κοινότητα έχει δεσμευθεί να τους παρέχει,
β) τις γυναίκες και τα παιδιά, γ) εναντίον των παραβιάσεων που γίνονται από ένοπλες πολιτικές ομάδες (βασανιστήρια, κράτηση ομήρων, παράνομες δολοφονίες).
Τέλος, αντιτίθεται στην παραγωγή, χρήση ή διακίνηση φονικών όπλων κλπ. Η δράση της Διεθνής Αμνηστίας συνίσταται, κυρίως, στη μαζική αποστολή επιστολών, τηλεγραφημάτων, καρτών, φαξ, e-mail κλπ. στις κυβερνήσεις που παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Τέλος, η προσφορά και η συμβολή της στην προαγωγή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχει αναγνωριστεί από την παγκόσμια κοινότητα. Τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ ειρήνης (1977), το βραβείο Αριστοτέλης του ιδρύματος Ωνάση (1987), το βραβείο των Ηνωμένων Εθνών κ.ά
Κυρίαρχα όργανα της Διεθνούς Αμνηστίας είναι:
Η Διεθνής Γενική Συνέλευση, που συγκαλείται τουλάχιστον ανά διετία
Η Διεθνής Εκτελεστική Επιτροπή και
Η Διεθνής Γραμματεία, της οποίας προΐσταται ο Γενικός Γραμματέας της Οργάνωσης