Τετάρτη 15 Φεβρουαρίου 2012

Σ' όποιον αρέσουμε


Ποτέ περισσότεροι άνθρωποι δεν είχαν περισσότερες δυνατότητες να εκφραστούν. Ποτέ περισσότεροι άνθρωποι δεν είχαν περισσότερες δυνατότητες να διαβάσουν, να ακούσουν, να πιστέψουν, να αμφισβητήσουν, να εκτονωθούν, να φωνάξουν, να τσιρίξουν, να βρίσουν, να βρουν ομοιδεάτες, να καλλιεργήσουν κλίμα, να αναπτύξουν ιδέες, να προωθήσουν αυτά που θέλουν, να πολεμήσουν γι αυτό. Ποτέ περισσότεροι άνθρωποι δεν είχαν μεγαλύτερη ισότητα όπλων στον ίδιο πόλεμο: ποτέ περισσότεροι άνθρωποι δεν είχαν πρόσβαση στο ίντερνετ.


Δύσκολα μας έβαλες, Κώστα Γιαννακίδη. Ρώτησες ποιος θα ήταν, κατά τη γνώμη μας, ο τρόπος να εκφράσουμε την εποχή που ζούμε. Γράφεις, χαρακτηριστικά: «Ζούμε, λοιπόν, σε μια εποχή που αδυνατεί να εκφραστεί. Θέλει, αλλά δεν βρίσκει τον τρόπο». Είναι, όμως, έτσι τα πράγματα;

Διαφωνώ. Ποτέ περισσότεροι άνθρωποι δεν είχαν περισσότερες δυνατότητες να εκφραστούν. Ποτέ περισσότεροι άνθρωποι δεν είχαν περισσότερες δυνατότητες να διαβάσουν, να ακούσουν, να πιστέψουν, να αμφισβητήσουν, να εκτονωθούν, να φωνάξουν, να τσιρίξουν, να βρίσουν, να βρουν ομοιδεάτες, να καλλιεργήσουν κλίμα, να αναπτύξουν ιδέες, να προωθήσουν αυτά που θέλουν, να πολεμήσουν γι αυτό. Ποτέ περισσότεροι άνθρωποι δεν είχαν μεγαλύτερη ισότητα όπλων στον ίδιο πόλεμο: ποτέ περισσότεροι άνθρωποι δεν είχαν πρόσβαση στο ίντερνετ.

Καθημερινά γίνονται μάχες. Πέφτουν κορμιά. Σκοτωμός! Ο καθένας είναι εκδότης. Αν δεν έχει μπλογκ, θα έχει facebook. Αν δεν έχει facebook, θα έχει twitter. Αν δεν έχει twitter, θα είναι μέλος σε forum σχολιασμού. Αν δεν είναι ούτε μέλος σε forum σχολιασμο -ε, τι στο καλό!- ένα email θα το έχει και θα μπορεί να στέλνει και να παίρνει όλα τα καλούδια που γεμίζουν τα mail box του κάθε χρήστη: από συνωμοσιολογικές μπούρδες, εθνικοπατριωτικού τύπου «γεγονότα» που ποτέ δεν συνέβησαν, μέχρι σοβαρότατα άρθρα προβληματισμού. Από δημοφιλή hoax –μύθοι καμουφλαρισμένοι ως αλήθειες- και μαϊμού αναζητήσεις αίματος, αιμοπεταλίων και χαμένων παιδιών μέχρι συγκινητικές εκκλήσεις για βοήθεια σε ανθρώπους που το έχουν ανάγκη. Περιττό να πούμε με πόσο ελαφρά τη καρδία πατιέται αυτό το άτιμο το «Προώθηση», κουμπί που θα διαδώσει τη σοφία περαιτέρω.

Στις ιντερνετικές μάχες δεν τηρείται κανένα πρόσχημα και κανένας κανόνας. Θα μου πεις, εδώ είναι πόλεμος κι εσύ κοιτάς το savoir vivre; Μα, ναι. Οι πόλεμοι, εξάλλου, διέπονται από κανόνες. Υπάρχει το Δίκαιο του Πολέμου και συνίσταται από ορισμένες υποχρεώσεις και αντίστοιχα δικαιώματα των εμπολέμων ενώ. Παράλληλα, καθορίζουν τα όρια νόμιμης δράσης στις μεταξύ τους σχέσεις. Στο ίντερνετ, αντίθετα, ο πόλεμος δεν έχει κανόνες. Έχει εύκολα συμπεράσματα, χαρακτηρισμούς, απαξίωση, βρισιές, προσωπικές επιθέσεις, αφορισμούς και κατάρες. Όποιον πάρει ο χάρος! Χωρίς δεύτερη σκέψη, έλεγχο, φιλτράρισμα. Πολιτικοί και δημοσιογράφοι είναι οι εύκολοι στόχοι, χωρίς να απουσιάζει και η στόχευση οποιουδήποτε έχει άλλη άποψη, ιδίως αν είναι δραστήριος στις ιντερνετικές συναναστροφές.

Ο φωνακλάς κάνει τη μεγαλύτερη εντύπωση. Και ο ψευδώνυμος, ιδίως αν υιοθετήσει κάποιου είδους προβοκατόρικη φωτογραφία και συμπεριφορά. Εδώ που τα λέμε, όμως, είναι δύσκολο να μη φωνάζεις, πλέον, στα social media. Έχεις ένα απεριόριστο ακροατήριο που είναι πρόθυμο να σε ακούσει. Πότε άλλοτε είχες τέτοια ευκαιρία; Το ίδιο έτοιμο είναι και να σε προπηλακίσει, βέβαια, αλλά τέτοια ευκαιρία αξίζει το ρίσκο. Στο ίντερνετ, επίσης, δεν υπάρχει κανενός είδους περιορισμός στο στόχο. Με έκπληξη θα δεις αυτούς που το πρωί έκριναν κι απειλούσαν θεούς και δαίμονες για την κρίση, το βράδυ να κρίνουν τα μισά axel και τα τριπλά loop καθώς και τα μαλλιά, τα κιλά ή τα χρόνια των συμμετεχόντων στο Dancing with the Stars.

Το ίντερνετ είναι το καφενείο, η γειτονιά, η εφημερίδα, το μπαρ, το περιοδικό, η τηλεόραση, ο δημόσιος χώρος, η γκαλερί, το γήπεδο, το χωράφι, η παραλία, το όχημα, ο κανβάς για τον καθένα. Διαλέγει και παίρνει. Αν όλες αυτές οι κραυγές –γνήσιες, χωρίς κανόνες savoir vivre- δεν είναι έκφραση, τότε τι είναι έκφραση;

Με δυο λόγια, δεν πιστεύω ότι χρειάζεται να αναζητήσουμε κάποιου είδους ομαδική έκφραση. Ως απάντηση στην ερώτηση όπως ακριβώς διατυπώνεται «Τι νομίζετε ότι εκφράζει καλύτερα το εθνικό μας δράμα», παραθέτω τους στίχους της Λίνας Νικολακοπούλου του 1986: «Σ’ όποιον αρέσουμε, για τους άλλους δεν θα μπορέσουμε»... Ωραίους στίχους έγραψε η γυναίκα, μόνο που εμείς τους πήραμε σοβαρά και τους κάναμε τρόπο ζωής.

της Χριστίνας Ταχιάου

via protagon.gr