Τετάρτη 27 Απριλίου 2011

Λεονάρντο Ντα Βίντσι: Άνθρωποι που βλέπουν

Στις 15 Απριλίου του 1452, ο Leonardo di ser Piero da Vinci» ή απλά Da Vinci, ο άνθρωπος που έβλεπε και μέσα από τα έργα του προσπάθησε να κάνει κι άλλους να δουν, ήρθε στη ζωή. Αμφιλεγόμενη προσωπικότητα που οι περισσότεροι γνωρίζουν σαν ζωγράφο. Ο ίδιος όμως ήταν γλύπτης, εφευρέτης, αρχιτέκτονας και μηχανικός και πλήθος ανακαλύψεων και κατασκευών υπήρξαν αποτέλεσμα δικής του εργασίας.


Μεγαλωμένος στη Φλωρεντία, ο δημιουργός του Βιτρούβιου ανθρώπου, έδειξε από τα μικρά του χρόνια μεγάλα δείγματα ευφυΐας και καλλιτεχνικού ταλέντου τα οποία εξάσκησε μαθητεύοντας για χρόνια στο εργαστήρι του Αντρέα ντελ Βερόκιο.

Ως ο πρώτος ανεξάρτητος πίνακας του Λεονάρντο θεωρείται από πολλούς η «Παναγία με το Γαρύφαλλο», που σήμερα βρίσκεται στην Παλαιά Πινακοθήκη του Μονάχου, αν και μάλλον τον ζωγράφισε όσο βρισκόταν ακόμα στο εργαστήριο του Βερόκιο. Ο Ντα Βίντσι άντλησε πολλά από τα θέματα του από τη χώρο της Θρησκείας με κεντρικό πρόσωπο κυρίως την Παναγιά. Ωστόσο, πειραματίστηκε με πολλά θέματα που άνηκαν στον φαντασιακό χώρο και θεωρήθηκαν μπροστά από την εποχή τους.

Πολύ γρήγορα καθιερώθηκε ως σημαντικός ζωγράφος αναλαμβάνοντας μεγάλα έργα ενώ παράλληλα έκανε πολλά πειράματα με φυσικά φαινόμενα. Πειραματιζόμενος με το φως ανέπτυξε μία νέα τεχνογνωσία στη ζωγραφική που πήρε το όνομά του («σφουμάτο του Λεονάρντο»), ενώ έγραψε και μία εργασία πάνω στο θέμα με τίτλο «Πραγματεία περί σκιάς και φωτός». Τα χρόνια που έπονται θα ακολουθήσει πλήθος επιστημονικών μελετών.

Πριν γίνει διάσημος, πριν ζωγραφίσει τη Μόνα Λίζα και το Μυστικό Δείπνο, ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι εργάστηκε πάνω σε τεχνικά έργα και έργα πολεμικής υποδομής, υπό τον Δούκα του Μιλάνου. Εντύπωση έκανε η πρόσφατη δημοσιοποίηση ενός βιογραφικού που χρονολογείται το 1482, ανήκει στον ίδιο τον ζωγράφο και είχε παραλήπτη τον Δούκα.

«Εξοχότατε Άρχοντα, έχοντας λάβει επαρκώς υπόψη τα δείγματα όλων όσων ισχυρίζονται πως είναι επιδέξιοι εφευρέτες πολεμικών μηχανών και πως η εφεύρεση και η λειτουργία αυτών των μηχανών δεν διαφέρει από αυτές που χρησιμοποιούνται ευρέως, θα προσπαθήσω, χωρίς να θέλω να κρίνω εκ των προτέρων κανέναν, να παρουσιάσω τον εαυτό μου στην Εξοχότητά σας, αποκαλύπτοντάς σας το μυστικό μου και στη συνέχεια θέτοντας εαυτόν στη διάθεσή σας και κρίση σας να εργαστώ, σε οτιδήποτε εσείς κρίνετε απαραίτητο από τα παρακάτω που θα σας παρουσιάσω εν συντομία ευθύς αμέσως.

Διαθέτω εξαιρετικά ελαφριές και γερές γέφυρες, που μπορούν να προσαρμοστούν αναλόγως, ώστε να μεταφέρονται εύκολα και με τη βοήθειά τους να μπορείτε οποιαδήποτε στιγμή να ακολουθείτε ή να ξεφεύγετε του εχθρού. Έχω και άλλες, ασφαλείς, που δεν καταστρέφονται από τη φωτιά ή τα πυρά, εύκολες στη μεταφορά και την τοποθέτηση. Διαθέτω, επίσης, μεθόδους καψίματος και καταστροφής των γεφυρών του εχθρού. {…} έχω μεθόδους για την καταστροφή οποιοδήποτε βράχου ή φρουρίου, ακόμα και αν αυτό βρίσκεται πάνω σε βράχο. {…} Εάν η μάχη διεξάγεται στη θάλασσα, διαθέτω διάφορες μηχανές, τις πιο αποτελεσματικές για άμυνα και επίθεση. Και καράβια, που αντέχουν στις επιθέσεις με μεγάλα όπλα, πυρίτιδα και καπνό. {…} Μπορώ να φτιάξω καμουφλαρισμένα άρματα, ασφαλή και ανθεκτικά στις επιθέσεις Σε καιρό ειρήνης, θεωρώ ότι μπορώ να προσφέρω απόλυτη ικανοποίηση σε ότι αφορά στην αρχιτεκτονική, την κατασκευή δημόσιων και ιδιωτικών κτηρίων, καθώς και τη δημιουργία υδρευτικού συστήματος για τη μεταφορά των υδάτων από ένα σημείο σε άλλο. Μπορώ να φτιάξω γλυπτά από μάρμαρο, μπρούτζο ή πηλό, ενώ μπορώ να ζωγραφίσω και οτιδήποτε θελήσετε…»

Κατά την παραμονή του στο Μιλάνο, ζωγράφισε το «Μυστικό Δείπνο» ενώ πραγματοποίησε πολλές μελέτες για το ανθρώπινο σώμα. Αργότερα όταν επέστρεψε στη Φλωρεντία συνέχισε τις μελέτες αυτές κάνοντας ανατομές σε ανθρώπινες σορούς για τις οποίες μάλιστα είχε κατηγορηθεί καθώς τότε οι άνθρωποι θεωρούσαν ιεροσυλία κάτι τέτοιο. Παράλληλα ξεκίνησε μελέτες και άρχισε να σχεδιάζει πτητικές μηχανές. Τα σχέδια του Ντα Βίντσι από εκείνη την εποχή θυμίζουν έντονα ανεμόπτερο ή ελικόπτερο και αποδεικνύουν ότι το βλέμμα του ήταν στραμμένο προς το μέλλον. Η Φλωρεντία ήταν τέλος η πόλη που γέννησε τη Τζοκόντα… τη γυναίκα με το μυστηριώδες χαμόγελο. Τον μικρό πίνακα που οι άνθρωποι περιμένουν κατά χιλιάδες στην ουρά για να τον θαυμάσουν. Τον πίνακα που όταν εκλάπη στις 22 Αυγούστου του 1911, λίγες μέρες μετά την δήλωση του διευθυντή του Λούβρου ότι κανείς δεν μπορούσε να κλέψει τη Μόνα Λίζα, οδήγησε στο κλείσιμο των συνόρων της χώρας και σε μία «εθνική εκστρατεία» των Γάλλων προκειμένου να τη βρουν και να την τοποθετήσουν στο διασημότερο μουσείο του κόσμου…
 tvxs.gr